-
1 чабып бетерү
скоси́ть ( всё) -
2 чабу
I перех.коси́ть || косьба́печән чабу — коси́ть се́но
печән чабу вакыты — сеноко́сная пора́, вре́мя сеноко́са, косови́ца
- чабып үткәрү(печән) чабу машинасы — сенокоси́лка
- чабып ташлау
- чабып чыгу
- чабып яту II перех.1) руби́ть, отруби́ть, разруба́ть/разруби́ть || ру́бка2) выда́лбливать/вы́долбить (корыто, лодку)3) выруба́ть, проруба́ть (лёд, прорубь)•- чабып өзү
- чабып тору
- чабып төшерү
- чабып үтерү••III неперех.; разг.чапмаган да, юнмаган да — топо́рная рабо́та (букв. не ру́блено, не отёсано)
1) бежа́ть, бе́гать, нести́сь, мча́ться || беготня́; см. тж. йөгерүелга буена чабу — бежа́ть к ре́чке
куркудан бөтен көчкә чабу — нести́сь во весь дух от испу́га
әле анда, әле монда чабу — бе́гать туда́-сюда́
2) бежа́ть, скака́ть, мча́ться, нести́сь ( о лошади) || ска́чкаатка атланып чабу — скака́ть на ло́шади
3) перен. бежа́ть, нести́сь, мча́ться (о машине, поезде, времени)вакыт чаба — вре́мя бежи́т
машина урманга таба чапты — маши́на помча́лась к ле́су
4) разг. е́здить, разъезжа́тьрайоннан районга чабу — е́здить по райо́нам
5) перен. спеши́ть, торопи́тьсяярдәмгә чабу — спеши́ть на по́мощь
мәктәпкә чабу — торопи́ться в шко́лу
врач артыннан чабу — бе́гать за врачо́м
•- чабып йөрү
- чабып кайту
- чабып килү
- чабып китү
- чабып узу
- чабып үтү IV1) хлеста́ть, па́рить ( веником)2) ударя́ть/уда́рить (по щеке, по лицу); дать пощёчину3) уст.; диал. пра́здновать чтонардуган чабу — пра́здновать ма́ртовский Но́вый год ( по восточному календарю)
сабан чабу — пра́здновать Сабанту́й
V сущ.май чабу — пра́здновать Ма́сленицу
1) пола́, подо́л, фа́лды, низ оде́жды; см. тж. итәкбишмәт чабуы — пола́ бешме́та
чабулары ачылып китте — полы́ распахну́лись
2) клин, клинообра́зный крой (юбки, платья); см. тж. өлге 2)дүрт чабулы итәк — подо́л из четырёх кли́ньев
••чабудан тарту (тоту) — помеша́ть, не позво́лить де́лать что-л.; удержа́ть от соверше́ния чего-л.
чабуны җыеп йөрү — быть бди́тельным, осторо́жным
чабуына ябышу — увяза́ться за кем-л.
-
3 укосить
сов.; разг.( что) чабып бетерү (чыгу, ташлау) -
4 выкосить
-
5 перекосить
I сов.1) ( что) (искривить) кыегайту, кыйшайту, чалышайтып бетерүII сов.( что) чабып бетерү (чыгу) -
6 срубить
-
7 перерубить
сов.1) ( что) чабып өзү, урталай чабу2) ( что), разг. (всё, многое) турап (тураклап) бетерү; чапкалап (кисеп) бетерү ( барысын да яки күбесен)3) ( кого-что), разг. (убить саблей и т. п.) кырып бетерү, турап бетерү ( кылыч белән) -
8 с-
приставка; = со-; съ-фигыль ясаганда кулланылып, түбәндәге чаралар ярдәмендә бирелә1) "ташлау" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә2) "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә3) "төшү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә4) "китү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә5) "җыелу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә6) "килешү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә7) "карау" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә8) "төшү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә9) "кайту" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә10) "бетерү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә11) "күчереп" дигән хәл фигыль ярдәмендәсрисовать — күчереп ясау ( рәсемне)
12) "бергә" дигән рәвеш ярдәмендә13) кайбер приставкалы фигыльләрнең бары төп фигылен генә тәрҗемә итү юлы беләнсделать — ясау, эшләү
14) исем һәм сыйфатлар ясауда кулланылып, "даш-дәш" кушымчасы ярдәмендә тәрҗемә ителә -
9 про-
1) фигыльләргә ялганганда, аның мәгънәләре татар теленә нигездә түбәндәге чаралар ярдәмендә биреләа) "үтү", "үткәрү" дигән фигыльләр ярдәмендәпросеять — иләктән [иләп] үткәрү
б) "бетү" яки "бетерү" дигән дәрәҗә фигыльләре беләнв) "узып китү", "үтеп китү" кебек тезмә фигыльләр ярдәмендәг) "чыгу" яки "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре ярдәмендәд) "керү" яки "кертү" дигән фигыль беләне) "[үтәли] тишү", "тишеп чыгару" кебек фигыльләр ярдәмендәж) "җиткерү", "чыгару" дигән дәрәҗә фигыльләре яисә "бик яхшы", "бик нык" кебек рәвешләр беләнз) "...мый калдыру" кебек фигыль формалары ярдәмендәи) "зыян күрү", "зарар күрү" дигән фигыльләр беләнк) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) "туйганчы" кебек хәл фигыль формасы яисә "тую" дигән фигыль ярдәмендәл) (-ся кисәкчәсе белән килгәндә) ялгыш "ташлау", "салу", "кую" кебек сүзләр белән2) исемнәргә ялганганда, түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителәа) "аз гына", "бераз" кебек рәвешләр беләнб) "яклы" дигән сүз белән -
10 скосить
I сов.1) ( что) чабып алу (ташлау, бетерү)2) перен. ( кого) (уничтожить) кырып (үтереп) бетерүII сов.( что) кыегайту, кыйшайту, чалышайтускосить глаза — күзләрне чалышайту, күз кырые белән карау
-
11 у-
алкушымча, фигыль ясауда кулланылып, татар теленә түбәндәге чаралар ярдәмендә тәрҗемә ителә1) "китү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә2) "кыскарту" дигән фигыль ярдәмендә3) "чыгу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә4) "бетерү" игән дәрәҗә фигыле ярдәмендә5) "җитү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә6) "калу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә7) "кую" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә8) "төшү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә9) "алу" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә10) "бирү" дигән дәрәҗә фигыле ярдәмендә11) "тутыру" дигән фигыль ярдәмендәусеять — чәчеп тутыру; усыпать сибеп тутыру
12) "кимү" дигән фигыль ярдәмендәукрасть— урлау
-
12 отхлопать
сов.; разг.( что) (руки) чаба-чаба авырттыру, чабып авырттырып бетерү ( кулны) -
13 разрубить